Windows 10 hết hỗ trợ vào tháng 10/2025 sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hàng triệu người dùng và doanh nghiệp. Theo Statcounter, hiện nay Windows 10 vẫn chiếm hơn 58,7% thị phần hệ điều hành Windows, đồng nghĩa với việc hàng triệu máy tính sẽ không còn nhận được bản cập nhật bảo mật miễn phí từ Microsoft. Người dùng cần cân nhắc giữa việc tiếp tục sử dụng Windows 10 không an toàn, nâng cấp lên Windows 11 hoặc tìm kiếm giải pháp thay thế như Linux.
Nguy cơ khi tiếp tục sử dụng Windows 10 hết hỗ trợ
Việc tiếp tục sử dụng Windows 10 sau khi Microsoft ngừng hỗ trợ sẽ mang lại nhiều rủi ro, đặc biệt về bảo mật. Theo chuyên gia Chester Wisniewski của Sophos, các lỗ hổng bảo mật trên Windows 11 thường có thể bị khai thác trên Windows 10, do hai hệ điều hành này có chung nền tảng mã nguồn. Các cuộc tấn công mạng sẽ ngày càng gia tăng khi hệ điều hành này không còn được vá lỗi thường xuyên.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp sử dụng Windows 10 sẽ đối mặt với các vấn đề về tuân thủ quy định bảo mật như GDPR. Việc không cập nhật hệ điều hành có thể khiến dữ liệu nhạy cảm của khách hàng gặp rủi ro, đồng thời có thể gây ra các khoản phạt lớn nếu doanh nghiệp không đáp ứng yêu cầu bảo mật dữ liệu.
Nên nâng cấp lên Windows 11 hay chuyển sang Linux?
Nâng cấp lên Windows 11 là giải pháp hợp lý nếu thiết bị của bạn đáp ứng được yêu cầu phần cứng. Windows 11 yêu cầu bộ xử lý tối thiểu Intel thế hệ 8 hoặc AMD Ryzen 2000 trở lên, cùng với TPM 2.0, điều này khiến nhiều máy tính cũ không thể nâng cấp. Nếu thiết bị không đủ điều kiện, người dùng có thể cân nhắc sử dụng Linux – một hệ điều hành mã nguồn mở, nhẹ và không yêu cầu cấu hình phần cứng cao.
Các tổ chức như PCs for People đã bắt đầu phân phối Linux Mint trên các thiết bị cũ thay vì cài đặt Windows 10. Linux Mint cung cấp giao diện trực quan, dễ sử dụng, đồng thời có nhiều phần mềm thay thế như LibreOffice (thay thế Microsoft Office) và Thunderbird (thay thế Outlook). Tuy nhiên, một số ứng dụng doanh nghiệp phổ biến như Microsoft Office, Adobe Photoshop hoặc các phần mềm kế toán chuyên dụng có thể không hỗ trợ tốt trên Linux.
Người dùng và doanh nghiệp nên làm gì?
Nếu máy tính của bạn đáp ứng yêu cầu phần cứng, hãy nâng cấp lên Windows 11 để tiếp tục nhận cập nhật bảo mật. Nếu không thể nâng cấp, Linux là một lựa chọn thay thế an toàn và miễn phí. Các hệ điều hành như Linux Mint hoặc Ubuntu có giao diện thân thiện và hỗ trợ các ứng dụng thay thế như LibreOffice, giúp duy trì hiệu suất làm việc mà không cần đầu tư phần cứng mới.
Doanh nghiệp có thể xem xét chương trình bảo mật mở rộng của Microsoft (61 USD/năm) để tiếp tục sử dụng Windows 10 trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, về lâu dài, cần có kế hoạch chuyển đổi sang hệ thống mới để đảm bảo an toàn dữ liệu. Một số doanh nghiệp cũng lựa chọn sử dụng máy ảo hoặc dịch vụ đám mây để duy trì các ứng dụng quan trọng mà không cần phụ thuộc vào Windows 10.
Lộ trình nâng cấp hoặc thay thế hệ thống cần được cân nhắc kỹ, đặc biệt với doanh nghiệp có hệ thống IT quy mô lớn. Việc đánh giá lại hạ tầng CNTT và lên kế hoạch dần thay thế thiết bị cũ sẽ giúp tối ưu chi phí và tránh rủi ro bảo mật.