Google vừa xác nhận những quy tắc mới dành cho hệ điều hành Android sẽ thắt chặt đáng kể việc cài đặt ứng dụng từ bên ngoài (sideloading). Sau hơn một tháng kể từ khi công bố ban đầu, gã khổng lồ công nghệ đã hé lộ chi tiết cụ thể về cách họ dự định kiểm soát chặt hơn hệ sinh thái Android. Những thay đổi này không chỉ là điều chỉnh nhỏ mang tính kỹ thuật, mà có thể định hình lại cách các nhà phát triển phát hành ứng dụng, người dùng cài đặt phần mềm, và thậm chí ảnh hưởng đến sự tồn tại của các kho ứng dụng bên thứ ba.
Quy định mới tập trung vào xác minh danh tính nhà phát triển
Google cho biết lý do chính của chính sách mới là nhằm tăng cường bảo mật. Theo đó, gần như toàn bộ nhà phát triển ứng dụng Android sẽ phải xác minh danh tính với Google để giúp công ty dễ dàng phát hiện và loại bỏ các ứng dụng độc hại. Mỗi khi người dùng cài một ứng dụng mới, hệ thống sẽ kiểm tra ID của nhà phát triển thông qua công cụ mới có tên Android Developer Verifier (ADV).
Cơ chế này cho phép hệ thống nhận diện nhà phát triển được tin cậy trước khi cài đặt ứng dụng. Dữ liệu của các ứng dụng phổ biến sẽ được lưu cục bộ, còn những ứng dụng ít tên tuổi hơn sẽ cần kết nối mạng để ADV xác thực trực tuyến. Google cho biết họ cũng đang làm việc với một số kho ứng dụng bên thứ ba để phát triển phương án xác minh riêng bằng mã “pre-auth token” gắn liền với gói cài đặt.
Tác động lớn đến các kho ứng dụng bên thứ ba
Mặc dù Google nhấn mạnh rằng việc sideload vẫn là “một phần cốt lõi” của Android, các chuyên gia nhận định những quy định mới sẽ gây khó khăn lớn cho các nền tảng phân phối ứng dụng bên ngoài. Dự án F-Droid – một kho ứng dụng mã nguồn mở nổi tiếng – đã cảnh báo rằng hệ thống xác minh mới có thể khiến họ gần như không thể tiếp tục hoạt động, do F-Droid vốn dựa trên việc kiểm tra và ký lại ứng dụng bằng khóa bảo mật riêng.
Trong khi đó, Google khẳng định quy trình xác minh chỉ nhằm bảo vệ người dùng, chứ không nhằm hạn chế quyền tự do của nhà phát triển. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng vấn đề bảo mật của Android không chỉ nằm ở các ứng dụng sideload mà còn bắt nguồn ngay từ Google Play Store – nơi vẫn ghi nhận không ít phần mềm độc hại lọt qua quy trình kiểm duyệt.
Những ngoại lệ và phản ứng từ cộng đồng phát triển
Các quy tắc mới sẽ không áp dụng cho những nhà phát triển cá nhân đang thử nghiệm hoặc học tập. Các công cụ phát triển chính thức như Android Studio và Android Debug Bridge (ADB) vẫn hoạt động bình thường, cho phép lập trình viên kiểm tra ứng dụng trước khi phát hành. Tuy nhiên, khi ứng dụng được phát hành rộng rãi, việc xác minh danh tính trở thành yêu cầu bắt buộc.
Một số nhà phát triển bày tỏ lo ngại về tính riêng tư, đặc biệt là trong bối cảnh nhiều người có thể chịu rủi ro nếu thông tin cá nhân bị tiết lộ ở những quốc gia có chính sách kiểm duyệt nghiêm ngặt. Google cam kết sẽ không công khai dữ liệu cá nhân của nhà phát triển, song giới quan sát cho rằng điều này vẫn đòi hỏi mức độ tin tưởng cao vào cam kết đạo đức của các tập đoàn công nghệ lớn.
Theo thông tin mới nhất, quá trình xác minh danh tính sẽ được triển khai từ năm 2026, và Google cho biết họ vẫn lắng nghe phản hồi từ cộng đồng phát triển để điều chỉnh chính sách trước khi áp dụng trên toàn cầu. Tuy nhiên, nhiều người lo ngại rằng động thái này sẽ khiến Android mất đi một trong những đặc điểm được yêu thích nhất – sự tự do trong cài đặt và phát triển ứng dụng.