Apple đã dành nhiều năm để chiến đấu với các vụ kiện tụng và những khoản tiền phạt khổng lồ từ các chính phủ liên quan đến chính sách cửa hàng ứng dụng của mình. Giờ đây, một vụ kiện tập thể mới tại Vương quốc Anh đã cộng thêm 2 tỷ USD vào hóa đơn pháp lý ngày càng tăng của gã khổng lồ công nghệ đến từ Cupertino, lần này là do các khoản phí hoa hồng bị chỉ trích rộng rãi. Đây là vụ kiện hành động tập thể đầu tiên của quốc gia này, và Tòa án Phúc thẩm Cạnh tranh Vương quốc Anh (CAT) đã ra phán quyết rằng Apple đã lạm dụng vị thế thống lĩnh thị trường của mình khi áp đặt mức phí hoa hồng nặng nề lên các nhà phát triển ứng dụng, qua đó chuyển các chi phí không cần thiết sang người tiêu dùng.
Apple phải bồi thường 2 tỷ USD cho 20 triệu người dùng iPhone tại Anh
Học giả người Anh Rachel Kent là người đã đệ trình vụ kiện này, đại diện cho 20 triệu chủ sở hữu iPhone và iPad tại Vương quốc Anh. Vụ kiện lập luận rằng mức cắt giảm tiêu chuẩn 30% của Apple App Store trên tất cả các giao dịch mua là quá mức. Mặc dù Apple tuyên bố rằng 85% nhà phát triển không phải trả bất cứ khoản phí nào, nhưng các dịch vụ lớn như Spotify đã lên tiếng rằng các khoản phí này gây tổn hại đến hoạt động kinh doanh của họ.
Kết quả phán quyết tuyên bố rằng người dùng ở Vương quốc Anh có quyền được bồi thường một khoản tiền lớn. Theo phán quyết, gã khổng lồ công nghệ này phải bồi thường lên tới 1,5 tỷ Bảng Anh (tương đương 2,01 tỷ USD). Apple đã cam kết sẽ kháng cáo lại phán quyết này. Một phiên điều trần vào tháng tới sẽ xác định số tiền mà mỗi nguyên đơn sẽ nhận được. Nếu tất cả các nguyên đơn yêu cầu phần của họ, số tiền đó sẽ rơi vào khoảng 75 Bảng Anh (khoảng 100 USD) cho mỗi người.
Vụ kiện này chỉ là một trong số nhiều vụ mà các cơ quan quản lý từ Vương quốc Anh, Liên minh Châu Âu (EU), Hoa Kỳ và các khu vực khác đang thách thức các hạn chế của Apple và Google đối với việc phân phối ứng dụng di động và xử lý thanh toán. Đầu năm nay, Apple đã thua trong cuộc chiến pháp lý kéo dài với Epic Games tại Mỹ, buộc công ty phải nới lỏng các quy tắc của mình về việc sử dụng các bộ xử lý thanh toán của bên thứ ba.
Phí App Store đối mặt áp lực pháp lý và sự phản đối từ ngành công nghiệp
Mặc dù Apple đã thực hiện những thay đổi sâu rộng đối với chính sách App Store để tuân thủ Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (Digital Markets Act – DMA) của EU, các cơ quan quản lý vẫn đánh giá những biện pháp này là chưa đủ và tiếp tục đưa ra các khoản phạt. Công ty đã kháng cáo khoản phạt DMA 580 triệu USD vào tháng Bảy, đồng thời khẳng định các hạn chế của họ là cần thiết cho bảo mật thiết bị.
Các nhà phát triển ứng dụng và các nhà lập pháp đã thúc đẩy Apple và Google cho phép các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba và tính năng sideloading (tải ứng dụng từ bên ngoài) trên các thiết bị di động. Đầu năm nay, các thành viên Quốc hội Mỹ đã đưa ra hai dự luật lưỡng đảng, buộc Apple phải mở nền tảng của mình. Trong khi đó, Meta, Spotify và các nhà phát triển khác đã thành lập một liên minh để thách thức cái mà họ mô tả là thế độc quyền (duopoly) của các hệ sinh thái phần mềm di động khép kín (walled gardens).
Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy hầu hết các nhà phát triển đều kỳ vọng các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba sẽ thúc đẩy tăng trưởng trong những năm tới. Những hạn chế của Apple đối với các công cụ trình duyệt web (web browser engines) cũng đã thu hút sự chỉ trích tương tự. Các nhà phát triển lập luận rằng nhiều ứng dụng sẽ không thể tồn tại nếu các trình duyệt iOS bớt bị hạn chế hơn, vì sự độc quyền công cụ trình duyệt đã cản trở sự đổi mới và cạnh tranh trong thị trường ứng dụng di động toàn cầu.