Đối với cộng đồng người dùng máy tính và game thủ đang mong chờ giá linh kiện hạ nhiệt, những tin tức mới nhất từ gã khổng lồ sản xuất chip nhớ Micron thực sự là một gáo nước lạnh. Theo những nhận định mới nhất từ ông Sanjay Mehrotra, Giám đốc điều hành của Micron, cuộc khủng hoảng thiếu hụt bộ nhớ toàn cầu sẽ không có dấu hiệu thuyên giảm ít nhất là cho đến năm 2027. Vị lãnh đạo này cũng thẳng thắn tiết lộ một thực tế đáng lo ngại rằng năng lực sản xuất hiện tại của công ty chỉ có thể đáp ứng được từ một nửa đến hai phần ba nhu cầu của các khách hàng chủ chốt. Trong khi đây là tin buồn cho người tiêu dùng phổ thông, thì nghịch lý thay, nó lại mang về những con số tài chính kỷ lục cho Micron nhờ cơn sốt trí tuệ nhân tạo (AI).
Doanh thu kỷ lục giữa bối cảnh khan hiếm toàn cầu
Trong báo cáo tài chính mới nhất cho quý tài chính đầu tiên, Micron đã công bố mức doanh thu ấn tượng lên tới 13,64 tỷ USD, đánh dấu mức tăng trưởng 57% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận ròng của công ty cũng chứng kiến sự bùng nổ, tăng vọt từ mức 2 tỷ USD lên 5,2 tỷ USD. Thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) đạt 4,78 USD, vượt xa mức kỳ vọng 3,94 USD mà giới phân tích phố Wall đã đưa ra trước đó. Những con số biết nói này cho thấy Micron đang ở vị thế hưởng lợi cực lớn từ tình hình thị trường hiện tại.
Giải thích cho kết quả kinh doanh ấn tượng này, Micron cho biết nguyên nhân chính xuất phát từ nhu cầu khổng lồ của các trung tâm dữ liệu AI. Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo đã đẩy giá bộ nhớ lên cao ngất ngưởng. Ông Mehrotra chia sẻ: “Trong vài tháng qua, các kế hoạch xây dựng trung tâm dữ liệu AI của khách hàng chúng tôi đã thúc đẩy dự báo nhu cầu về bộ nhớ và lưu trữ tăng vọt”. Ông cũng nhấn mạnh thêm rằng nguồn cung của toàn ngành sẽ vẫn thiếu hụt đáng kể so với nhu cầu trong tương lai gần, cụ thể là “kéo dài qua năm dương lịch 2026”.
Điều đáng chú ý là Micron vừa mới đưa ra quyết định khai tử thương hiệu con nổi tiếng Crucial vào đầu tháng này sau gần 30 năm tồn tại. Đây từng là cái tên quen thuộc và được yêu thích bởi hàng triệu người dùng PC trên toàn thế giới nhờ các sản phẩm RAM và SSD chất lượng với giá thành hợp lý. Động thái này càng làm gia tăng thêm sự lo lắng về tương lai của thị trường linh kiện tiêu dùng.
Nguồn cung thắt chặt và áp lực lên giá linh kiện
Mặc dù Micron đang tích cực mở rộng quy mô sản xuất, nhưng tình hình vẫn chưa mấy khả quan đối với người dùng cuối. Ông Mehrotra cho biết hai nhà máy đúc chip (fabs) mà công ty đang xây dựng tại Idaho và kế hoạch cho một nhà máy khác tại New York đang tiến triển tốt. Tuy nhiên, các cơ sở này dự kiến phải đến năm 2026 và 2027 mới bắt đầu đi vào sản xuất bộ nhớ thương mại. Bên cạnh đó, các nỗ lực phát triển bộ nhớ HBM4 (High Bandwidth Memory thế hệ 4) cũng đang diễn ra thuận lợi, với tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn (yields) tăng nhanh hơn so với thời điểm Micron bắt đầu sản xuất HBM3.
Bất chấp sự mở rộng này, các khách hàng của Micron vẫn tỏ ra vô cùng lo ngại về khả năng tiếp cận nguồn cung bộ nhớ trong dài hạn. Việc Micron chỉ có thể đáp ứng “một nửa đến hai phần ba” nhu cầu của các khách hàng trọng yếu đã dẫn đến tình trạng tranh giành nguồn hàng khốc liệt. Nhiều đối tác lớn hiện đang phải nhanh chóng ký kết các hợp đồng cung ứng kéo dài nhiều năm để đảm bảo họ có đủ linh kiện sản xuất, điều này vô tình càng làm thu hẹp nguồn cung dành cho thị trường bán lẻ.
Hệ quả nhãn tiền của tình trạng này đang hiện hữu rõ ràng trên các kệ hàng điện tử. Giá của bộ nhớ DRAM hiện đã ở mức cao đến mức “phi lý” khi cơn sốt AI tiếp tục thúc đẩy nhu cầu. Một báo cáo vào tháng trước cho thấy một số nhà bán lẻ vật lý thậm chí đã ngừng niêm yết giá RAM DDR5 vì giá cả thay đổi quá nhanh theo chiều hướng tăng. Hiện tại, thị trường đã đi đến mức mà giá của một bộ kit RAM DDR5 dung lượng 64GB có thể đắt hơn cả một chiếc máy chơi game PlayStation 5 (PS5) hoặc thậm chí là cao hơn giá của một chiếc card đồ họa tầm trung đến cao cấp. Đây thực sự là một thực tế đáng buồn cho những ai đang có ý định xây dựng hoặc nâng cấp máy tính vào thời điểm này.
Tác động của AI đến tương lai của smartphone và PC
Không chỉ dừng lại ở các trung tâm dữ liệu, làn sóng AI còn đang lan rộng sang các thiết bị cá nhân, tạo thêm áp lực lên chuỗi cung ứng. Giám đốc điều hành của Micron nhận định rằng việc ngày càng sử dụng nhiều AI để sản xuất video và sự chuyển dịch từ huấn luyện AI (training) sang suy luận AI (inferencing) sẽ làm tăng mạnh nhu cầu đối với ổ cứng thể rắn (SSD). Các tác vụ xử lý video bằng AI đòi hỏi tốc độ truy xuất dữ liệu cực nhanh và dung lượng lưu trữ lớn.
Ngoài ra, ông Mehrotra cũng dự đoán rằng các nhà sản xuất điện thoại thông minh và máy tính cá nhân (PC) sẽ cần trang bị nhiều bộ nhớ hơn cho thiết bị của họ. Mục đích là để đảm bảo các sản phẩm này có thể xử lý mượt mà các tác vụ AI ngay trên thiết bị (on-device AI) mà không cần phụ thuộc hoàn toàn vào đám mây. Xu hướng này đồng nghĩa với việc tiêu chuẩn về dung lượng RAM trên laptop và smartphone sẽ tăng lên trong thời gian tới, nhưng đi kèm với đó chắc chắn sẽ là mức giá bán thiết bị không hề dễ chịu đối với người tiêu dùng.