Các nhà nghiên cứu từ Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia đã phát triển một hệ thống trí tuệ nhân tạo có khả năng hoạt động như một hệ thống cảnh báo sớm cho các vụ cháy pin lithium-ion, qua đó có thể giúp giảm thiểu những tác động nghiêm trọng từ việc pin bị hư hại trước khi xảy ra cháy.
Wai Cheong “Andy” Tam, một trong những nhà nghiên cứu của nhóm NIST (Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia), đã xem các video về pin nổ và nhận thấy rằng trước khi xảy ra cháy, có âm thanh đặc trưng “clic-hiss” phát ra.
Âm thanh mà Tam nghe thấy xuất phát từ van an toàn được thiết kế để cho phép Pin lithium-ion trong vỏ cứng xả áp suất khi có phản ứng hóa học diễn ra. Tam không phải là người đầu tiên nhận thấy âm thanh này; nhiều người khác cũng đã nghiên cứu liệu nó có thể được sử dụng trong một hệ thống cảnh báo sớm hay không.
Vấn đề chính nằm ở chỗ làm thế nào để nhận diện âm thanh này một cách đáng tin cậy. Thế giới chứa đầy những âm thanh khác nhau, và nhiều âm thanh – như mở nắp chai soda, sử dụng bấm ghim hoặc thậm chí là đánh rơi một chiếc kẹp giấy – nghe rất giống với âm thanh của van an toàn hoạt động. Làm thế nào để chế tạo một hệ thống phát hiện không liên tục tạo ra các báo động giả? Tất nhiên là bằng trí tuệ nhân tạo.
Tam và nhóm đã hợp tác với một phòng thí nghiệm tại Đại học Khoa học và Công nghệ Xi’an để phát nổ 38 viên pin, ghi âm âm thanh từ mỗi viên. Họ sau đó điều chỉnh các yếu tố như tốc độ và cao độ để tạo ra hơn một nghìn sự kết hợp khác nhau, và sử dụng kết quả để đào tạo một AI nhận diện âm thanh của van an toàn khi phát nổ.
Trong quá trình thử nghiệm, thuật toán có khả năng phát hiện đúng âm thanh của van an toàn tới 94%. Dù đã cố gắng, nhóm cũng không thành công trong việc kích hoạt báo động giả. “Chỉ có một vài trường hợp làm nhầm cảm biến,” Tam cho biết. Trung bình, van an toàn bị hỏng khoảng hai phút trước khi viên pin đạt đến điểm không thể quay lại.
Các nhà nghiên cứu đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế và trong thời gian chờ đợi, họ dự định tiếp tục thử nghiệm với các loại pin và microphone khác nhau.
Theo Techspot