Meta – công ty mẹ của Facebook, Instagram và WhatsApp – đang chuẩn bị bước vào một trong những cuộc chiến pháp lý quan trọng nhất lịch sử ngành công nghệ, khi Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) yêu cầu chia tách hai nền tảng lớn là Instagram và WhatsApp. Phiên tòa chính thức sẽ diễn ra vào ngày 14 tháng 4 tại Washington D.C và dự kiến kéo dài khoảng hai tháng.
FTC muốn chặn độc quyền, Meta phản bác quyết liệt
FTC lần đầu tiên đệ đơn kiện Meta vào năm 2020, cáo buộc công ty đã vi phạm luật cạnh tranh thông qua việc thâu tóm các đối thủ tiềm năng để duy trì vị thế độc quyền. Instagram được mua lại năm 2012 và WhatsApp năm 2014 – hai thương vụ mà FTC cho rằng “đã xóa sổ mọi mối đe dọa cạnh tranh” đối với Facebook vào thời điểm đó.
Theo FTC, hành vi mua lại này đã khiến người dùng mất đi nhiều lựa chọn thay thế, chất lượng ứng dụng đi xuống, quảng cáo tràn lan hơn và quyền riêng tư bị xâm phạm. Cơ quan này cho rằng việc buộc Meta chia tách Instagram và WhatsApp là biện pháp cần thiết để khôi phục cạnh tranh lành mạnh trên thị trường mạng xã hội.
Meta thì phản bác lập luận này, cho rằng việc mua lại hai nền tảng đó đã giúp phát triển sản phẩm, đưa công ty tiếp cận được hàng tỷ người dùng toàn cầu và không làm giảm cạnh tranh. Thậm chí Meta còn lập luận rằng thị trường đã thay đổi mạnh mẽ với TikTok, YouTube Shorts hay Snapchat, và hiện nay công ty vẫn đang chịu áp lực cạnh tranh rất lớn từ nhiều đối thủ mới.
Nếu thua kiện, Meta sẽ đối mặt hệ quả “chấn động ngành”
Nếu FTC giành chiến thắng, Meta có thể bị buộc phải tách riêng Instagram và WhatsApp thành các công ty độc lập, chấm dứt sự tích hợp chặt chẽ giữa ba nền tảng chủ lực là Facebook – Instagram – WhatsApp.
Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh quảng cáo trị giá hàng chục tỷ USD của Meta, mà còn tạo tiền lệ lớn cho các vụ kiện tương tự trong tương lai – mở đường cho các cơ quan quản lý toàn cầu siết chặt kiểm soát các ông lớn công nghệ như Google, Amazon hay Apple.
Meta hiện đã tăng cường vận động hành lang, thuyết phục chính quyền và các lãnh đạo FTC, nhưng theo Bloomberg, những nỗ lực này không mang lại nhiều kết quả. Phiên tòa vẫn sẽ diễn ra như kế hoạch, và kết quả có thể định hình lại tương lai ngành công nghệ trong kỷ nguyên AI – dữ liệu.
Vụ kiện giữa FTC và Meta không chỉ là tranh chấp pháp lý thông thường, mà là trận chiến mang tính biểu tượng về quyền lực và cạnh tranh trong thời đại số. Dù Meta đã từng được phê duyệt các thương vụ thâu tóm, nhưng áp lực chính trị – xã hội ngày càng lớn đang khiến mọi thứ thay đổi. Nếu buộc phải chia tách, Meta sẽ không còn là đế chế mạng xã hội như hiện tại – và cả thế giới công nghệ sẽ phải điều chỉnh theo.